Đức Thánh Cha viếng thăm đền thánh Đức Mẹ Aparecida, Brasil

Thứ tư 24-7-2013 là ngày thứ ba trong chuyến Đức Thánh Cha Phanxicô viếng thăm Brasil một tuần, nhân Ngày Quốc Tế Giới Trẻ năm 2013 tại Rio de Janeiro. Đức Thánh Cha đã chỉ có một sinh hoạt chính là hành hương đền thánh Đức Mẹ Aparecida và chủ sự Thánh lễ tại đây lúc 10 giờ rưỡi sáng giờ địa phương.

Lúc 8 giờ sáng, Đức Thánh Cha đã lấy máy bay đi đến đền thánh Đức Bà Aparecida cách Rio 200 cây số, chứ không đi trực thăng như đã dự định vì thời tiết xấu. Aparecida là thị trấn có 40.000 dân cư. Lịch sử của nó trùng với lịch sử của đền thánh Đức Bà Bổn Mạng Brasil, và kinh tế toàn vùng tùy thuộc nơi ngành du lịch tôn giáo như làm và bán các ảnh tượng, tràng hạt và vật kỷ niệm, khách sạn và quán ăn vv...

Aparecida có hai đài phát thanh, trong đó có "Radio Aparecida" là đài phát thanh công giáo lớn nhất Châu Mỹ Latinh phát trên làn sóng AM và FM và đài "Truyền hình công giáo Aparecida". Tổng giáo phận Aparecida được thành lập năm 1951 rộng 1.300 cây số vuông có 200.000 dân, trong đó có 85% theo công giáo. Giáo phận có 18 giáo xứ, 8 cơ quan giáo dục, 23 nhà từ thiện, do 73 linh mục giáo phận, 73 linh mục dòng, 125 tu huynh, 2 phó tế vinh viễn và 186 nữ tu trông coi. Hiện giáo phận cũng có 8 đại chủng sinh và mỗi năm có hơn 4.100 người được rửa tội. Đức Tổng Giám Mục Aparecida hiện nay là Đức Hồng Y Raymundo Damasceno Assis.

Lịch sử Aparecida bắt đầu vào năm 1717 do một vụ đánh cá lạ lùng. Sau nhiều lần thử thả lưới không có kết qủa, ba bác thuyền chài Domingos Garcia, Filipe Pedroso và João Alves, kéo lưới lên và tìm thấy một bức tượng Đức Mẹ cụt mất đầu. Cả ba người thả lưới lần nữa và tìm thấy đầu Đức Mẹ, và khi họ thả lưới lần thứ ba thì lưới đầy cá. Bức tượng Đức Mẹ được đặt trong nhà ông Filipe Pedroso 15 năm, và hàng ngày đều có hàng xóm đến cùng lần hạt Mân Côi kính Đức Mẹ với gia đình ông. Các ơn lành Đức Mẹ ban đã được phổ biến trong mọi miền khắp nước Brasil. Năm 1734 tín hữu xây một nhà nguyện để tượng Đức Mẹ. Vương cung thánh đường cũ được xây năm 1834 và từ năm 1894 mục vụ Đền Thánh được giao cho các tu sĩ dòng Chúa Cứu Thế đảm trách. Năm 1904 tượng Đức Mẹ được đội triều thiên và năm 1929 Đức Giáo Hoàng Pio XI tuyên bố Đức Mẹ Aparecida là "Nữ vương và là Bổn Mạng Brasil". Năm 1955 các Giám Mục và tu sĩ thừa sai dòng Chúa Cứu Thế đã xây cất vương cung thành đường mới hiện nay. Đây là Đền Thánh Đức Mẹ lớn nhất thế giới. Đức Gioan Phaolô II đã làm phép Đền Thánh trong chuyến viếng thăm Brasil lần đầu tiên hồi năm 1980. Năm 1984 Hội Đồng Giám Mục Brasil đã tuyên bố Trung Tâm Thánh Mẫu Aparecida lá "Đền Thánh quốc gia".

Từ sân bay Đức Thánh Cha đã đi xe về tòa Tổng Giám Mục và được tiếp đón bởi vài giới chức địa phương. Sau đó ngài đi xe bọc kính đến Đền Thánh Đức Bà Aparecida nằm cách đó một cây số. Tuy trời mưa nhưng tìn hữu đã đứng đầy hai bên đường vẫy cờ tươi vui chào mừng Đức Thánh Cha.

Đến đền thánh ngài đã được Linh mục quản đốc tiếp đón và dẫn vào trong "Phòng của Mười Hai Tông Đồ", nơi có đặt ảnh Đức Mẹ. Sau khi qùy cầu nguyện một lát cùng với các Giám Mục trong giáo tỉnh, lúc 10 giờ rưỡi giờ địa phương, Đức Thánh Cha đã dâng thánh lễ kính Đức Mẹ.

Mở đầu bài giảng thánh lễ Đức Thánh Cha chào các Giám Mục linh mục, giáo dân và nói:

Vui biết bao nhiêu cho tôi được đến Đền Thánh Đức Bà Aparecida là nhà Mẹ của mọi người dân Brasil! Ngay sau khi được bầu làm Giám Mục Roma tôi đã kính viếng Vương Cung thánh đường Đức Bà Cả ở Roma để phó thác sứ vụ của Người Kế Vị thánh Phêrô cho Đức Mẹ. Hôm nay tôi đã muốn đến đây để xin Mẹ Maria, Mẹ chúng ta, cho Ngày Quốc Tế Giới Trẻ diễn ra tốt đẹp và đặt dưới chân Mẹ cuộc sống của người dân châu Mỹ Latinh.

Tiếp đến Đức Thánh Cha cho mọi người biết cách đây sáu năm Hội nghị lần thứ V của Liên hội Đồng Giám Mục châu Mỹ Latinh đã diễn ra tại đền thánh Aparecida này, trong đó các Giám Mục đã thảo luận về đề tài gặp gỡ Chúa Kitô, làm môn đệ và truyền giáo. Các Giám Mục đã cảm thấy được hàng ngàn tín hữu hành hương khích lệ, đồng hành và linh hứng... Tài liệu Aparecida đã nảy sinh từ sự giao thoa giữa công việc của các Chủ Chăn và đức tin đơn sơ của tín hữu hành hương, dưới sự chở che hiền mầu của Mẹ Maria.

Giáo Hội khi tìm Chúa Kitô luôn gõ cửa nhà Mẹ và xin: "Xin chỉ Chúa Giêsu cho chúng con". Chính từ Mẹ mà chúng ta học làm môn đệ của Chúa. Và đó là lý do tại sao Giáo Hội lại đi truyền giáo, luôn luôn theo vết chân của Mẹ Maria. Lồng khung cuộc hành hương Đền Thánh Aparecida trong khung cảnh của Ngày Quốc Tế Giới Trẻ Đức Thánh Cha nói:

Hôm nay nhìn về Ngày Quốc Tế Giới Trẻ đã đưa tôi tới Brasil, tôi cũng đến gõ cửa nhà Mẹ Maria, là Đấng đã yêu thương và giáo dục Chúa Giêsu, để Mẹ trợ giúp tất cả chúng ta, các Chủ Chăn của Dân Thiên Chúa, các bậc cha mẹ và các nhà giáo dục, thông truyền cho người trẻ của chúng ta các giá trị khiến cho họ trở thành các tác nhân của một Quốc gia và một thế giới công bằng, liên đới và huynh đệ hơn.

Tiếp tục bài giảng Đức Thánh Cha khai triển ba thái độ sống: duy trì niềm hy vọng, để cho Thiên Chúa làm cho kinh ngạc và sống trong tươi vui.

Quảng diễn bài đọc thứ nhất trích từ chương 12 sách Khải huyền tả thảm cảnh người Đàn Bà, là hình ảnh của Đức Maria và Giáo Hội, bị bách hại bởi Con Rồng, là Qủy dữ, muốn nuốt sống người con bà sắp sinh ra. Nhưng Thiên Chúa can thiệp để cứu người con đó (Kh 12,13a.15-16a). Áp dụng vào cuộc sống tín hữu Đức Thánh Cha nói: Có biết bao niệu khó khăn trong cuộc sống của từng người, trong cuộc sống của người dân, trong các cộng đoàn của chúng ta, nhưng cho dù các hiểm nguy xem ra có to lớn đến đâu đi nữa, Thiên Chúa không bao giờ bỏ cho chúng ta phải chìm.

Trước sự nản lòng có thể xảy ra trong cuộc sống, nơi những người làm việc truyền giáo hay nơi người cố gắng sống đức tin như cha mẹ của gia đình, tôi muốn mạnh mẽ nói với anh chị em rằng: hãy luôn chắc chắn rằng Thiên Chúa đi bên cạnh chúng ta và không bỏ rơi chúng ta bao giờ! Chúng ta đừng bao giờ mất niềm hy vọng! Đừng dập tắt hy vọng trong con tim chúng ta! "Con rồng", sự dữ có trong lịch sử, nhưng nó không phải là kẻ mạnh nhất. Người mạnh nhất là Thiên Chúa và Thiên Chúa là niềm hy vọng của chúng ta! Đúng thật là ngày nay một ít tất cả và cả người trẻ của chúng ta cũng cảm thấy cái hấp dẫn của biết bao nhiêu ngẫu tượng được đặt vào thay thế chỗ của Thiên Chúa, và xem ra chúng trao ban hy vọng: tiền bạc, thành công, quyền bính, thú vui. Thường khi có một cảm giác cô đơn và trống rỗng lọt vào con tim của nhiều người và dẫn đưa tới chỗ kiếm tìm bù trừ, kiếm tìm các thần tượng mau qua. Và Đức Thánh Cha khích lệ tín hữu như sau:

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy là ánh sáng hy vọng! Hãy có một cái nhìn tích cực trên thực tại. Chúng ta hãy khích lệ lòng quảng đại là đặc tính của người trẻ, hãy đồng hành với họ trong việc trở thành các tác nhân xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn: họ là một động cơ cho Giáo Hội và cho xã hội. Giới trẻ không chỉ cần sự vật, nhưng nhất là họ cần các giá trị vô vật chất là con tim tinh thần của một dân tộc, là ký ức của một dân tộc. Trong đền thánh này là phần của ký ức của Brasil, chúng ta có thể đọc thấy: tu đức, quảng đại, liên đới, kiên trì, huynh đệ, tươi vui; chúng là các giá trị đâm rễ sâu trong đức tin Kitô.

Ngay cả trong các khó khăn Thiên Chúa hành động và làm cho chúng ta ngạc nhiên. Lịch sử Đền Thánh là thí dụ điển hình... Ai có thể tưởng tượng rằng chỗ xảy ra cuộc đánh cá không kết qủa lại trở thành nơi tất cả mọi người dân Brasil có thể cảm thấy mình là con cái của cùng một Mẹ? Thiên Chúa luôn gây ngạc nhiên. Thiên Chúa luôn đành điều tốt nhất cho chúng ta. Nhưng Ngài đòi hỏi chúng ta để cho tình yêu của Ngài gây ngạc nhiên và tiếp nhận các ngạc nhiên ấy. Chúng ta hãy tin tưởng nơi Thiên Chúa! Xa Ngài thì rượu của tươi vui, rượu của hy vọng sẽ cạn.

Thái độ sống thứ ba Đức Thánh Cha đề nghị với mọi người là sống tươi vui. Nếu chúng ta bước đi trong hy vọng, bằng cách để cho rượu mới mà Chúa Giêsu cống hiến cho chúng ta, trong tim của chúng ta có niềm vui và chúng ta chỉ có thể là chứng nhân cho niềm vui đó. Kitô hữu là người tươi vui, không bao giờ buồn. Thiên Chúa đồng hành với chúng ta. Chúng ta có một Bà Mẹ luôn bầu cử cho cuộc sống của con cái Mẹ, cho chúng ta như hoàng hậu Ester.

Chúa Giêsu đã cho chúng ta thấy gương mặt của Thiên Chúa là gương mặt của một người Cha yêu thương chúng ta. Cái chết và tội lỗi đã bị thua. Kitô hữu không thể bi quan! Họ không có gương mặt của một người luôn sầu thương. Nếu chúng ta thực sự say mê Chúa Kitô và cảm thấy ngài yêu thương chúng ta dường nào, thì con tim chúng ta bừng cháy lên niềm vui đến độ lây sang những người sống gần chúng ta. Như Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã nói: "Môn đệ ý thức được rằng không có Chúa Kitô, thì không có ánh sáng, không có hy vọng, không có tình yêu, không có tương lai" (Diễn văn khai mạc Hội nghị Aparecida 13-5-2007).

Và Đức Thánh Cha kết luận bài giảng như sau: "Các bạn thân mến, chúng ta đến đây để gõ cửa nhà Mẹ Maria. Mẹ đã mở cửa cho chúng ta, để chúng ta vào và chỉ Con Mẹ cho chúng ta. Giờ đây Mẹ xin chúng ta: "Người bảo gì các con cứ làm theo" (Ga 2,5) Vâng, lậy Mẹ chúng con, chúng con dấn thân làm những gì Chúa Giêsu sẽ nói cho chúng con! Và chúng con sẽ làm với niềm hy vọng, tin tưởng nơi các ngạc nhiên của Thiên Chúa và tràn đầy tươi vui. Ước gì được như vậy.

Sau thánh lễ Đức Thánh Cha ra bao lơn đền thánh để ban phép lành cho hàng chục ngàn tín hữu đứng tham dự thánh lễ ngoài quảng trường trước đền thánh. Sau đó ngài đi xe về đại chủng viện Thừa sai Chúa Giêsu Nhân Lành để dùng bữa trưa và nghỉ ngơi chốc lát trước khi đến thăm nhà thương Thánh Phanxicô thành Assisi vào ban chiều.